Over het algemeen hou ik niet zo van het terugkijken. We leven hier en nu en dat is het. Daar moet je het mee doen. Het zal wel mijn onvermogen zijn om met tijdsbepalingen om te gaan. Mijn doden herdenk ik ook nooit op hun sterfdag. Sterker nog, ik kan niet eens onthouden wanneer zij precies zijn doodgegaan. De omstandigheden weet ik wel, wat ik dacht en hoe het voelde. Vergeten doe ik ze ook niet, vaak zie ik ze in kleine dingen terug. In het heden dus.

Je zult mij ook niet snel foto’s zien terugkijken. Van terugkijken word ik niet onverdeeld blij. Omdat ik altijd zulke sterke herinneringen heb aan gevoelens, komen die gevoelens weer keihard binnen als ik geconfronteerd word met beelden uit het verleden. Dat zijn mooie gevoelens maar natuurlijk ook de nodige verdrietige gevoelens. Maar wat me vooral overvalt is weemoed en het verlangen om nog eens daar te zijn met de ervaring van nu.

Dat weemoedige gevoel overviel me ook bij het bekijken van wat filmpjes uit mijn jeugd. Mijn zwager die altijd gek was op nieuwe snufjes, had als eerste in de familie een Super 8 camera. Dat was ergens begin jaren ’70. Op de korte stukjes film is eigenlijk niets bijzonders vastgelegd. Gewoon een familie die vakantie of kerst met elkaar viert, een papa die met zijn kinderen speelt of kinderen die in de tuin aan het spelen zijn. Eén van die kinderen ben ik als negenjarige.

Het is zo gewoon en daarom zo bijzonder. Het wekt weemoed op omdat ik besef hoeveel onschuld er nog was, hoeveel eenvoudiger het leven was. Er was geen Google wat duizend vragen beantwoordt en geen internet wat miljoenen vragen opwerpt. Lenen deed je niet, je huurde een huis en je had als gewoon mens niet te maken met ingewikkelde financiële producten. Er was geen file of parkeerprobleem. Er was geen keuzestress of je dit jaar in Thailand op het strand moet gaan liggen, of op trektocht door Scandinavië moet met vakantie. Van veilige speeltoestellen hadden we nog nooit gehoord, dus je mocht als kind nog ontdekken.

Was het dan allemaal zo veel beter in die tijd? Welnee, er is ook zo veel goeds aan de huidige tijd. We hebben keuze te over op allerlei gebied en hebben kennis onder handbereik. We kunnen precies zo geïnformeerd zijn als we zelf willen. En precies dat maakt het leven wel eens zo ingewikkeld want met alles wat je graag wil weten komt er ook een hele zwik zooi mee waar je liever geen weet van had. Het is te veel, te continue en je moet voortdurend op je hoede zijn.

Wat zou ik die mensen in dat filmpje graag nog even toespreken. Wat zou ik graag tegen mijn, toen nog zo jonge, zussen zeggen dat ze verschrikkelijk mooi waren en niet zo onzeker hoefden te zijn. Tegen mijn broertje, dat hij mij niet zo moest plagen. Mijn ouders zou ik willen vertellen dat ze zich nergens druk om hoefden te maken want het zou allemaal wel goed komen met hun vijf kinderen. Tegen mijzelf zou ik willen zeggen dat ik moest genieten van mijn kind-zijn.

Het kan niet. We kunnen niet terug en daarom moet je maar niet te veel in het verleden duiken. Het gaat om wat er nu is. Bedenk wat je toekomstige ik tegen je huidige ik zou willen zeggen. De mijne zou zeggen: “Maak je niet zo druk, je kunt niets veranderen aan je verleden en je kunt niet weten wat er nog komt. Dus leef nu!”

Denk ik, want dat weet ik dus niet.