Onlangs deelde ik een filmpje op LinkedIn waarin ik een oproep deed voor meer vrouwen in de IT. Dat was naar aanleiding van de constatering dat er bij mijn nieuwe werkgever nauwelijks vrouwen werken. Het ligt niet zozeer aan de werkgever maar meer aan dat vrouwen nog steeds zwaar ondervertegenwoordigd zijn in de IT. Zeker als we het hebben over de wat meer technische beroepen. Volgens de laatste cijfers van het CBS is het aandeel vrouwen in de IT 16,3%.
Is dat erg? Ja, dat is erg! Wanneer de helft van de bevolking niet vertegenwoordigd is in een beroepsgroep kan die beroepsgroep geen vertegenwoordiging zijn van de bevolking. Er is geen evenwicht. Dit geldt overigens ook voor beroepsgroepen waar er een oververtegenwoordiging is van vrouwen, zoals de zorg.
Het is ook erg omdat we in ons denken nog steeds vastzitten in het man-vrouw dualisme waarbij er meer waarde aan masculiniteit wordt toegekend. Neem het verschil in salariëring tussen de verschillende beroepsgroepen. Beroepen waar van oudsher meer mannen in werken worden verreweg beter beloond dan die waar meer vrouwen in te vinden zijn. Kijk naar de termen die gebruikt worden in beroepen: ‘Meester’ straalt toch wat meer autoriteit uit dan ‘Juf’. Ik zou dan ook willen pleiten voor genderneutrale beroepsnamen.
In mijn oproep beperkte ik mezelf ook tot mannen en vrouwen. Maar wat ik het mooiste zou vinden is als we naar een maatschappij gaan waar alle mensen ongeacht hun genderidentiteit zich in alle beroepsgroepen thuis zouden voelen. Ik vrees dat dat voorlopig nog te veel gevraagd is. Zolang we nog kinderen van baby af aan al socialiseren als jongen of meisje hebben we daar nog een wereld aan te winnen. Het zijn onbewuste mechanismen die zo diep geworteld zijn dat we niet in de gaten hebben dat we het doen.
Het begint al bij het vaststellen van de zwangerschap: zou het een jongen of een meisje zijn? We houden gender reveal parties. En wanneer de baby er is drukken we een meisje nog steeds een pop in de handjes en doen we wilde spelletjes met het jongetje (zie dit experiment). Ouders die het anders willen doen en hun kind geen vaste waarden willen opleggen omtrent hun sekse kunnen nog steeds rekenen op kritiek.
Het is aan het wrikken en bewegen. In mijn jeugd kende ik slechts één man die openlijk homoseksueel was op TV. Tegenwoordig laat de LHBTQI gemeenschap flink van zich horen. Er zijn steeds meer rolmodellen die zich niet als man of vrouw identificeren. We hebben nieuwe aanspreekvormen erbij. Toegegeven, ook voor mij is het wennen om die/hen te gebruiken omdat ook ik mijn hele leven het duale denken ingepeperd heb gekregen. Maar als we het man/vrouw-denken kunnen loslaten zal dat iedereen de ruimte geven om gewoon mens te zijn zonder etiketje of waardeoordeel en zal iedereen zich vrij voelen om welk beroep dan ook te kiezen.