Wat is vrijheid. Kun je werkelijk vrij zijn? Vrij in je keuzes, vrij in wat je doet? Vrijheid in doen en laten begint met vrijheid in je hoofd. Om enigszins te ervaren wat vrijheid is moet je eerst werkelijk beseffen dat er eigenlijk niets is. Dat je in wezen niets hoeft.
Pas als je werkelijk diep van binnen voelt en weet, dat het allemaal niet zoveel uitmaakt wat je doet, kun je een beetje vrij zijn. Een beetje, want natuurlijk maakt je handelen wel wat uit als het gaat om de geliefden om je heen. Je handelen heeft vanzelfsprekend wel degelijk invloed op alles wat er gebeurt in het leven. Het is echter een wezenlijk verschil of je handelt vanuit verwachtingen en patronen, dingen doet “omdat het zo hoort” of dat je diep van binnen weet dat er niets is en jij mag bepalen hoe je handelt.
Als een kind opgroeit krijgt het voortdurend signalen waarin de verwachtingen van ouders en omgeving verpakt zitten. Positieve en negatieve verwachtingen, openlijke signalen en verborgen. Sommige verwachtingen zijn zo diep verankerd in de mens dat het niet eens meer als verwachting gezien wordt. Als schapen doen we allen wat er van ons verlangd wordt. Een relatie, een huis, een kind of een bepaald soort werk. Een enkel schaap onttrekt zich daaraan en plaatst zichzelf daarmee in mindere- of meerdere mate buiten de maatschappij. Het schaap houdt zich niet aan de (ongeschreven) regels. Afhankelijk in wat voor een familie of gemeenschap je wordt geboren, kun je zelfs uit de kudde verstoten worden.
Het is comfortabel om aan verwachtingen te voldoen. Het niet altijd gemakkelijk om bewuste keuzes te maken. Toch geeft een leven waarbij je telkens jezelf de vraag stelt: “Wat wil ik”, meer voldoening. Ook als je er dan alsnog voor kiest om datgene te doen wat iedereen doet, dan zul je daar meer van genieten.
Leven vanuit het besef dat er niets is en dat je in de basis niets hoeft, zorgt er ook voor dat je vrede kunt hebben met de keuzes die je hebt gemaakt. Je kunt hooguit eens terugkijken en denken dat sommige keuzes achteraf misschien niet zo handig waren. Keuzes brengen altijd consequenties met zich mee maar spijt heb je meestal alleen van beslissingen die je niet met je hart hebt genomen.
Als je een huis koopt met een dikke hypotheek, dan zul je hard en veel moeten blijven werken om dat te onderhouden. Heb je dat huis gekocht omdat al je vrienden óók huizen kochten en je ouders zeiden dat het verstandig was en de op komst zijnde kleine toch ook een beetje ruimte moet hebben, dan zou het je achteraf nog weleens kunnen opbreken. Een ‘is dit alles’-gevoel ligt op de loer. Vraag jezelf af hoeveel leefruimte een mens nodig heeft. Hoeveel leefruimte en spullen jij nodig hebt. Misschien kom je er wel op uit dat je heel gelukkig bent in je goedkope, kleine huurwoning, waardoor je bijvoorbeeld minder uren hoeft te werken en meer tijd kunt besteden aan iets waar je gelukkiger van wordt. Of je blijft juist wel heel hard werken zodat je veel geld kunt besteden aan reizen, een dure hobby of iets anders waar je vrolijk van wordt.
Maar ook al heb je al keuzes gemaakt waar je nu aan vast denkt te zitten. Je kunt het vaak nog keren. Er zijn maar weinig zaken definitief en ook al is iets wel onomkeerbaar dan nog zijn er vaak mogelijkheden binnen die context.
Het is wel jammer dat jonge mensen vaak het gevoel hebben aan bepaalde normen te moeten voldoen. Zelf heb ik ook pas met het grijs worden mijn wilde haren weer een beetje terug gekregen. Tegen alle jongvolwassenen kan ik zeggen dat het soms doodeng is om tegen de stroom in te zwemmen en als je daardoor bijna verdrinkt kun je niemand de schuld geven, maar de werkelijke vrijheid die je er voor terugkrijgt, de schoonheid van het bewandelen van jouw eigen pad, is meer dan de moeite waard.
Scillie 